زمانی که یک قرارداد هوشمند قصد ایجاد یک توکن در پلتفرم اتریوم را داشته باشد، توکن ERC-20 وارد بازی می‌شود. در حقیقت ERC-20 زبان مشترکی است که تمام قراردادهای هوشمند در خرید اتریوم از آن استفاده می‌کنند. این زبان به توکن‌ها، امکان مبادله‌شدن توسط یکدیگر را می‌دهد. در ادامه با این مقاله از اودی فایننس همراه باشید.
استاندارد ERC-20 چیست؟
استاندارد ERC-20 یک استاندارد فنی برای ایجاد و مدیریت توکن‌ها بر بستر شبکه اتریوم است. ERC مخفف “Ethereum Request for Comments” به معنای “درخواست نظر برای اتریوم” است، و عدد ۲۰ شناسه این استاندارد خاص است. این استاندارد به توسعه‌دهندگان این امکان را می‌دهد که به سادگی توکن‌هایی ایجاد کنند که با سایر قراردادهای هوشمند و پروژه‌های مبتنی بر اتریوم سازگار باشند.
توکن‌های ERC-20 قابل معاوضه هستند، به این معنی که هر واحد توکن با واحدهای دیگر برابر است و می‌تواند بدون تفاوت استفاده شود، مانند ارزهای فیات.
ویژگی‌های کلیدی استاندارد ERC-20:
- انتقال توکن‌ها: توکن‌ها می‌توانند بین آدرس‌ها منتقل شوند.
- نمایش موجودی: امکان مشاهده مقدار توکن‌های یک آدرس مشخص.
- تایید انتقال: مکانیزمی برای تایید و مجوز دادن برای انتقال توکن‌ها از طرف دیگران.
- موجودی کلی: نمایش تعداد کل توکن‌های موجود.
توابع اصلی ERC-20:
totalSupply: مقدار کل توکن‌های منتشر شده را نشان می‌دهد.balanceOf: موجودی یک آدرس را برمی‌گرداند.transfer: انتقال توکن به یک آدرس دیگر.transferFrom: اجازه می‌دهد یک آدرس مشخص از طرف شما توکن انتقال دهد.approve: تایید مقدار مشخصی توکن که یک آدرس می‌تواند خرج کند.allowance: بررسی موجودی مجاز برای یک آدرس دیگر.
ERC-20 به عنوان یک استاندارد، اساس ایجاد بسیاری از توکن‌های اتریومی مثل USDT و LINK بوده است و باعث می‌شود توکن‌های مختلف به راحتی با یکدیگر و با دیگر برنامه‌ها تعامل داشته باشند.
شرکت در دوره جامع ارز دیجیتال، به افراد امکان می‌دهد تا بهتر با مفاهیم کاربردی در کریپتوکارنسی و نحوه کارکرد آن آشنا شوند و با اطمینان و آمادگی بیشتر به معاملات در بازار رمز ارزها بپردازند و این مزایا به آنها کمک می‌کند تا از سرمایه خود در برابر ریسک‌ها و خطرات بازار بهتر محافظت کنند.
توکن ERC-20 چیست؟
توکن ERC-20 نوعی دارایی دیجیتال است که بر بستر بلاک‌چین اتریوم ایجاد شده و از استاندارد ERC-20 پیروی می‌کند. این استاندارد مجموعه‌ای از قوانین و توابع مشخص را برای ساخت و مدیریت توکن‌ها تعریف می‌کند، که باعث می‌شود توکن‌های مختلف ایجاد شده بر بستر اتریوم با یکدیگر و با سایر قراردادهای هوشمند سازگار باشند.
ویژگی‌های اصلی توکن‌های ERC-20:
- قابل معاوضه بودن: هر واحد از توکن‌های ERC-20 با واحدهای دیگر آن برابر است. این ویژگی باعث می‌شود تا مانند پول‌های فیات، هر توکن بتواند به عنوان یک واحد ارزش‌گذاری مشخص بدون تفاوت عمل کند.
- عملکرد مبتنی بر قرارداد هوشمند: این توکن‌ها توسط قراردادهای هوشمند کنترل می‌شوند که قوانین ایجاد، انتقال و مدیریت آنها را به صورت خودکار اجرا می‌کنند.
- تعامل‌پذیری بالا: توکن‌های ERC-20 با کیف‌پول‌ها، صرافی‌ها و پلتفرم‌های مختلف که از اتریوم پشتیبانی می‌کنند، سازگاری دارند.
استفاده‌های رایج:
- ارائه اولیه سکه‌ها (ICO): بسیاری از پروژه‌های بلاک‌چین از توکن‌های ERC-20 برای جمع‌آوری سرمایه از طریق فروش اولیه توکن استفاده می‌کنند.
- توکن‌های کاربردی و حاکمیتی: بسیاری از پروژه‌های DeFi (مالی غیرمتمرکز) و سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) از توکن‌های ERC-20 برای ارائه حقوق رأی، تصمیم‌گیری، یا انجام تراکنش‌های مالی استفاده می‌کنند.
- توکن‌های استیبل‌کوین: بسیاری از استیبل‌کوین‌ها مانند USDT و USDC از استاندارد ERC-20 استفاده می‌کنند، که ارزش آنها به یک دارایی واقعی مثل دلار آمریکا متصل است.
نحوه کارکرد:
هر توکن ERC-20 از طریق قرارداد هوشمند خود، توابع مشخصی را اجرا می‌کند که شامل مواردی مانند انتقال توکن، بررسی موجودی، و تأیید مقدار مجاز توکن برای انتقال توسط دیگران است. این قوانین و توابع باعث می‌شود که این توکن‌ها به صورت منسجم و هماهنگ در بستر اتریوم کار کنند.
به طور خلاصه، توکن ERC-20 یک نوع دارایی دیجیتال مبتنی بر بلاک‌چین اتریوم است که با استفاده از استاندارد ERC-20 ایجاد می‌شود و در دنیای کریپتوکارنسی‌ها بسیار متداول است.
کاربردهای استاندارد ERC-20
استاندارد ERC-20 در بستر بلاک‌چین اتریوم کاربردهای گسترده‌ای دارد. این استاندارد به دلیل تعریف قواعد مشخص برای ایجاد و مدیریت توکن‌ها، امکان استفاده از آنها در موارد مختلف را فراهم کرده است. در زیر به مهم‌ترین کاربردهای ERC-20 اشاره می‌کنیم:
۱. ارائه اولیه سکه (ICO) و جمع‌آوری سرمایه
یکی از اصلی‌ترین کاربردهای ERC-20 در عرضه اولیه سکه‌ها (ICO) است. پروژه‌های بلاک‌چین از این استاندارد برای ایجاد توکن‌های خود استفاده می‌کنند تا سرمایه‌گذاران بتوانند در ازای ارزهای دیجیتالی مانند اتریوم، توکن دریافت کنند. این روش به پروژه‌ها کمک می‌کند که سرمایه اولیه برای توسعه پروژه خود را جمع‌آوری کنند.
۲. استیبل‌کوین‌ها
بسیاری از استیبل‌کوین‌ها از استاندارد ERC-20 استفاده می‌کنند. استیبل‌کوین‌ها توکن‌هایی هستند که ارزش آنها به یک دارایی پایدار (مانند دلار آمریکا) متصل است. به عنوان مثال:
- USDT (Tether): یک استیبل‌کوین که از استاندارد ERC-20 پیروی می‌کند و ارزش آن به دلار آمریکا متصل است.
- USDC: یکی دیگر از استیبل‌کوین‌های مبتنی بر ERC-20 که محبوبیت زیادی در تراکنش‌های مالی دارد.
۳. توکن‌های کاربردی (Utility Tokens)
پروژه‌های مختلف از توکن‌های ERC-20 به عنوان توکن‌های کاربردی استفاده می‌کنند. این توکن‌ها به کاربران امکان دسترسی به خدمات یا محصولات خاصی را می‌دهند. به عنوان مثال، در برخی از پلتفرم‌های خدمات دیجیتال یا بازی‌های بلاک‌چینی، کاربران از این توکن‌ها برای پرداخت هزینه‌ها یا خرید درون‌برنامه‌ای استفاده می‌کنند.
۴. توکن‌های حاکمیتی (Governance Tokens)
در پروژه‌های سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO)، از توکن‌های ERC-20 برای ایجاد ساختار حاکمیتی استفاده می‌شود. دارندگان این توکن‌ها می‌توانند در تصمیم‌گیری‌ها و رای‌گیری‌های مهم در خصوص آینده پروژه مشارکت داشته باشند. به عنوان مثال، پروژه‌های DeFi (مالی غیرمتمرکز) از این نوع توکن‌ها برای مدیریت پروتکل‌های خود استفاده می‌کنند.
۵. پروژه‌های DeFi (مالی غیرمتمرکز)
توکن‌های ERC-20 در بسیاری از پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi) استفاده می‌شوند. از این توکن‌ها می‌توان به عنوان وثیقه، ابزار پرداخت، یا برای قرض دادن و قرض گرفتن استفاده کرد. پلتفرم‌های مانند Uniswap و Aave از توکن‌های ERC-20 برای تسهیل تراکنش‌های مالی و قراردادهای هوشمند استفاده می‌کنند.
۶. کیف پول‌ها و صرافی‌های دیجیتال
بسیاری از کیف‌پول‌ها و صرافی‌های دیجیتال، از جمله Metamask، MyEtherWallet و Coinbase، از توکن‌های ERC-20 پشتیبانی می‌کنند. به دلیل یکپارچگی این استاندارد، کاربران می‌توانند توکن‌های ERC-20 خود را به راحتی بین صرافی‌ها منتقل کنند و با کیف‌پول‌های مختلف از آنها استفاده کنند.
۷. نقدینگی و تجارت توکن‌ها
پروژه‌های ERC-20 به راحتی قابل معامله در صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) هستند. صرافی‌های مانند Uniswap، SushiSwap و دیگر پلتفرم‌های مشابه از استاندارد ERC-20 برای معاملات بدون واسطه استفاده می‌کنند. این قابلیت امکان افزایش نقدینگی و تجارت توکن‌ها را فراهم می‌کند.
۸. پروژه‌های توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFTs)
اگرچه استاندارد ERC-20 برای توکن‌های قابل معاوضه است، اما در برخی پروژه‌های NFT که ترکیبی از توکن‌های قابل معاوضه و غیرقابل معاوضه (مانند بازی‌ها) وجود دارند، از توکن‌های ERC-20 برای تسهیل تراکنش‌های مالی و پرداخت‌های درون بازی استفاده می‌شود.
۹. استانداردسازی قراردادها
ERC-20 به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که قراردادهای هوشمند استانداردی بنویسند که با دیگر قراردادها و پلتفرم‌ها سازگار باشد. این ویژگی باعث می‌شود که ایجاد و مدیریت توکن‌ها ساده‌تر و کاربردی‌تر شود و تعامل‌پذیری بالاتری بین پروژه‌های مختلف به وجود آید.
استاندارد ERC-20 به دلیل سادگی، قابلیت سازگاری بالا و ویژگی‌های منحصربه‌فرد، در بسیاری از زمینه‌های بلاک‌چینی از جمله ICOها، استیبل‌کوین‌ها، پلتفرم‌های DeFi، و کیف‌پول‌ها کاربرد دارد. این استاندارد به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد تا به راحتی توکن‌های خود را ایجاد و در بازارهای دیجیتال استفاده کنند.
اهمیت استاندارد ERC-20
استاندارد ERC-20 یکی از مهم‌ترین استانداردهای بلاک‌چین اتریوم است و اهمیت زیادی در دنیای ارزهای دیجیتال و فناوری بلاک‌چین دارد. این اهمیت به دلیل ویژگی‌ها و مزایایی است که ERC-20 برای توسعه‌دهندگان، سرمایه‌گذاران و کاربران به ارمغان می‌آورد. در زیر به دلایل اصلی اهمیت ERC-20 اشاره می‌کنیم:
۱. استانداردسازی و یکپارچگی
ERC-20 باعث استانداردسازی توکن‌ها در شبکه اتریوم می‌شود. این استاندارد مجموعه‌ای از قوانین مشخص را برای ایجاد و مدیریت توکن‌ها تعیین می‌کند. بنابراین، تمامی توکن‌های ERC-20 دارای عملکردهای مشابهی هستند و با یکدیگر سازگارند. این یکپارچگی به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد که توکن‌های مختلف را به راحتی در پروژه‌های خود ادغام کنند و کاربران می‌توانند بدون نگرانی از ناسازگاری، از کیف‌پول‌ها و صرافی‌های مختلف برای مدیریت و معامله این توکن‌ها استفاده کنند.
۲. ایجاد سهولت برای توسعه‌دهندگان
استاندارد ERC-20 روند ایجاد توکن‌ها را ساده و سریع کرده است. توسعه‌دهندگان با پیروی از این استاندارد به راحتی می‌توانند قراردادهای هوشمندی بنویسند که توکن‌هایی سازگار با سایر قراردادهای موجود در شبکه اتریوم تولید کنند. این باعث شده که پروژه‌های جدید نیاز به نوشتن کدهای سفارشی پیچیده نداشته باشند و بتوانند با اطمینان از کارکرد درست توکن‌های خود استفاده کنند.
۳. تسهیل در ادغام با کیف‌پول‌ها و صرافی‌ها
به دلیل استاندارد بودن ERC-20، کیف‌پول‌های دیجیتال (مانند Metamask، Trust Wallet و Ledger) و صرافی‌ها (مانند Binance، Uniswap و Coinbase) به راحتی می‌توانند از توکن‌های ERC-20 پشتیبانی کنند. این سازگاری گسترده باعث شده تا توکن‌های ERC-20 در بازار ارزهای دیجیتال بسیار رایج شوند و کاربران بتوانند به سادگی آنها را در صرافی‌ها معامله کنند.
۴. تسهیل در جمع‌آوری سرمایه (ICO)
ERC-20 نقشی حیاتی در عرضه اولیه سکه (ICO) و جمع‌آوری سرمایه برای پروژه‌های بلاک‌چینی دارد. با استفاده از این استاندارد، پروژه‌ها به سرعت می‌توانند توکن‌های خود را عرضه کرده و به سرمایه‌گذاران امکان خرید توکن‌ها با ارزهای دیجیتال مانند اتریوم را بدهند. این فرآیند ساده و سریع باعث شده تا ERC-20 به محبوب‌ترین استاندارد برای عرضه اولیه سکه تبدیل شود و بسیاری از پروژه‌ها از این طریق توانسته‌اند سرمایه‌های قابل توجهی جذب کنند.
۵. پایه‌گذاری برای نوآوری‌های بیشتر
ERC-20 به عنوان اولین استاندارد توکن در اتریوم، پایه‌گذار نوآوری‌های بعدی در دنیای ارزهای دیجیتال بوده است. استانداردهای جدیدتر مانند ERC-721 (برای توکن‌های غیرقابل معاوضه یا NFT) و ERC-1155 (ترکیب توکن‌های قابل و غیرقابل معاوضه) همگی از مفهوم پایه‌ای ERC-20 الهام گرفته‌اند. این استاندارد به عنوان پایه‌ای برای توسعه فناوری‌های جدید و بهبود قراردادهای هوشمند نقش مهمی ایفا کرده است.
۶. تعامل‌پذیری بالا
توکن‌های ERC-20 می‌توانند به راحتی با سایر پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، بازی‌های بلاک‌چینی، سازمان‌های خودگردان غیرمتمرکز (DAO) و دیگر پلتفرم‌های مبتنی بر اتریوم تعامل داشته باشند. این قابلیت تعامل‌پذیری بالا به توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا از توکن‌های ERC-20 در برنامه‌های خود استفاده کنند و کاربران از خدمات گسترده‌تری بهره‌مند شوند.
۷. شفافیت و اعتماد
تمامی توکن‌های ERC-20 توسط قراردادهای هوشمند کنترل می‌شوند که کد آنها شفاف و عمومی است. این باعث افزایش اعتماد کاربران و سرمایه‌گذاران می‌شود، زیرا می‌توانند مطمئن باشند که قوانین توکن‌ها تغییرناپذیر هستند و توسط قراردادهای هوشمند به طور دقیق اجرا می‌شوند.
۸. نقدینگی بالا
به دلیل استفاده گسترده از استاندارد ERC-20، بسیاری از توکن‌های مبتنی بر این استاندارد از نقدینگی بالایی برخوردارند و در صرافی‌های مختلف به راحتی معامله می‌شوند. این نقدینگی به کاربران اجازه می‌دهد تا توکن‌های خود را به سرعت و با هزینه کم به دارایی‌های دیگر تبدیل کنند.
۹. استفاده در پروژه‌های بزرگ
بسیاری از توکن‌های محبوب و پروژه‌های بزرگ بر بستر اتریوم از استاندارد ERC-20 استفاده می‌کنند. به عنوان مثال، استیبل‌کوین‌های معروف مانند USDT و USDC که از پرکاربردترین توکن‌ها در دنیای ارزهای دیجیتال هستند، از این استاندارد بهره می‌برند. همچنین بسیاری از پروژه‌های DeFi مانند Uniswap و Aave نیز توکن‌های ERC-20 را پشتیبانی می‌کنند.
استاندارد ERC-20 یکی از ارکان اصلی موفقیت بلاک‌چین اتریوم و دنیای ارزهای دیجیتال است. این استاندارد با ساده‌سازی فرآیند ایجاد توکن‌ها، افزایش تعامل‌پذیری، و ایجاد اعتماد و شفافیت، نقش بسیار مهمی در گسترش و رشد اکوسیستم اتریوم داشته است. این استاندارد نه تنها به توسعه‌دهندگان کمک کرده تا به راحتی پروژه‌های خود را ایجاد کنند، بلکه به کاربران نیز امکان استفاده از توکن‌های متنوع در پلتفرم‌های مختلف را داده است.
جایگزین‌های استاندارد توکن ERC-20
استاندارد ERC-20 یکی از پرکاربردترین استانداردهای ایجاد توکن در شبکه اتریوم است، اما به مرور زمان و با توسعه فناوری بلاک‌چین، جایگزین‌ها و استانداردهای جدیدی معرفی شده‌اند که بر محدودیت‌ها و مشکلات ERC-20 غلبه کرده‌اند. در زیر به مهم‌ترین جایگزین‌های استاندارد توکن ERC-20 اشاره می‌کنیم:
۱. ERC-721 (توکن‌های غیرقابل معاوضه یا NFT)
ERC-721 استانداردی است که برای ایجاد توکن‌های غیرقابل معاوضه (NFT) استفاده می‌شود. بر خلاف توکن‌های ERC-20 که هر واحد آنها با واحد دیگر یکسان و قابل معاوضه است، توکن‌های ERC-721 منحصربه‌فرد هستند و نمی‌توانند با توکن‌های دیگر جایگزین شوند. این استاندارد بیشتر برای دارایی‌های دیجیتال منحصر به فرد مانند آثار هنری، کلکسیون‌های دیجیتالی و دارایی‌های بازی‌های بلاک‌چینی استفاده می‌شود.
ویژگی‌های ERC-721:
- هر توکن منحصر به فرد است و ارزش متفاوتی دارد.
- بیشتر برای مالکیت دیجیتال و NFTها استفاده می‌شود.
۲. ERC-1155 (توکن‌های چندگانه)
ERC-1155 یک استاندارد پیشرفته‌تر است که امکان ایجاد هر دو نوع توکن‌های قابل معاوضه و غیرقابل معاوضه را در یک قرارداد هوشمند فراهم می‌کند. این استاندارد برای بازی‌های بلاک‌چینی و پلتفرم‌های مشابه بسیار کاربردی است، زیرا می‌توان در یک قرارداد واحد توکن‌های مختلفی را مدیریت کرد، مانند آیتم‌های قابل معامله و آیتم‌های منحصر به فرد.
مزایای ERC-1155:
- مدیریت کارآمدتر: امکان ایجاد و انتقال چندین نوع توکن به صورت همزمان.
- صرفه‌جویی در هزینه: کاهش هزینه‌های گس (Gas) نسبت به ERC-20 و ERC-721.
- کاربرد گسترده در بازی‌های بلاک‌چینی و NFTهای تعاملی.
۳. ERC-777 (بهبود توکن‌های ERC-20)
ERC-777 یک استاندارد پیشرفته است که برای رفع محدودیت‌ها و بهبود عملکرد توکن‌های ERC-20 طراحی شده است. این استاندارد سازگار با ERC-20 است و به کاربران اجازه می‌دهد از مزایای جدید استفاده کنند، بدون اینکه با ERC-20 ناسازگار شود.
ویژگی‌های ERC-777:
- عملیات توکن قابل تنظیم‌تر: بهبود امنیت و قابلیت‌های مدیریتی بیشتر نسبت به ERC-20.
- سیستم هک مقاوم‌تر: بهبود امنیت و جلوگیری از حملات احتمالی مانند حملات مجدد (Reentrancy Attacks).
- کاربردپذیری بهتر: امکان استفاده از توابع پیچیده‌تر و قابل تنظیم‌تر برای مدیریت انتقالات و تعاملات توکن‌ها.
۴. BEP-20 (استاندارد توکن‌های بایننس اسمارت چین)
BEP-20 استانداردی مشابه ERC-20 است که بر بستر بایننس اسمارت چین (Binance Smart Chain – BSC) توسعه یافته است. این استاندارد به دلیل شباهت زیاد با ERC-20، به کاربران و توسعه‌دهندگان اجازه می‌دهد تا به راحتی پروژه‌های خود را از اتریوم به بایننس اسمارت چین انتقال دهند و از هزینه‌های پایین‌تر تراکنش‌ها بهره ببرند.
ویژگی‌های BEP-20:
- هزینه‌های تراکنش کمتر: یکی از مزیت‌های اصلی BSC نسبت به اتریوم، هزینه‌های کمتر تراکنش است.
- سازگاری با ERC-20: به دلیل شباهت زیاد با ERC-20، بسیاری از پروژه‌های ERC-20 به سادگی می‌توانند به BEP-20 منتقل شوند.
- کاربرد گسترده در صرافی بایننس و پروژه‌های DeFi.
۵. TRC-20 (استاندارد توکن‌های شبکه ترون)
TRC-20 استانداردی مشابه ERC-20 است که بر روی شبکه ترون (TRON) پیاده‌سازی شده است. استاندارد TRC-20 به توسعه‌دهندگان امکان می‌دهد که توکن‌های مبتنی بر شبکه ترون ایجاد کنند. این توکن‌ها بیشتر برای پروژه‌هایی استفاده می‌شود که به دنبال تراکنش‌های سریع‌تر و هزینه‌های کمتر هستند.
ویژگی‌های TRC-20:
- سرعت بالاتر تراکنش‌ها: شبکه ترون به دلیل ساختار خاص خود تراکنش‌های بسیار سریع‌تری نسبت به اتریوم ارائه می‌دهد.
- هزینه‌های کمتر: هزینه‌های تراکنش در شبکه ترون نسبت به اتریوم بسیار کمتر است.
- پشتیبانی از صرافی‌های مبتنی بر TRON.
۶. ERC-223 (رفع مشکل ارسال توکن به آدرس‌های اشتباه)
ERC-223 یک جایگزین برای ERC-20 است که برای رفع یک مشکل رایج در ERC-20 طراحی شده است. در ERC-20 اگر توکن‌ها به یک قرارداد هوشمند ارسال شوند که برای دریافت توکن‌های ERC-20 طراحی نشده باشد، توکن‌ها از بین می‌روند. ERC-223 این مشکل را با اضافه کردن مکانیزمی برای بررسی آدرس مقصد قبل از ارسال توکن حل می‌کند.
مزایای ERC-223:
- امنیت بالاتر: جلوگیری از از دست رفتن توکن‌ها هنگام ارسال به آدرس‌های ناسازگار.
- کاهش خطاهای انسانی: بهبود فرآیند انتقال توکن‌ها.
۷. ERC-827 (قابلیت تایید و انتقال همزمان)
ERC-827 توسعه‌ای بر استاندارد ERC-20 است که به کاربران اجازه می‌دهد نه تنها توکن‌ها را انتقال دهند، بلکه همزمان اجازه استفاده از توکن‌ها را به قراردادهای دیگر بدهند. این قابلیت امکان ایجاد تعاملات پیچیده‌تری در قراردادهای هوشمند را فراهم می‌کند.
ویژگی‌های ERC-827:
- تعاملات پیچیده‌تر: امکان تایید و انتقال توکن‌ها در یک مرحله.
- کاربرد بیشتر در قراردادهای هوشمند پیچیده و پروژه‌های DeFi.
استاندارد ERC-20 همچنان یکی از محبوب‌ترین استانداردهای توکن در دنیای بلاک‌چین است، اما با گذشت زمان، جایگزین‌ها و استانداردهای جدیدتری مانند ERC-721، ERC-1155، ERC-777 و استانداردهای شبکه‌های دیگر مثل BEP-20 و TRC-20 معرفی شده‌اند که قابلیت‌ها و کاربردهای بیشتری را فراهم می‌کنند. هر کدام از این استانداردها برای نیازها و اهداف خاصی توسعه یافته‌اند و بستگی به پروژه و نوع دارایی دیجیتال دارد که کدام استاندارد مناسب‌تر است.
مقایسه استاندارد ERC-20 با TRC-20
استانداردهای ERC-20 و TRC-20 هر دو استانداردهایی برای ایجاد و مدیریت توکن‌ها هستند، اما بر روی شبکه‌های بلاک‌چینی متفاوتی پیاده‌سازی شده‌اند. ERC-20 روی بلاک‌چین اتریوم و TRC-20 روی بلاک‌چین ترون (TRON) عمل می‌کنند. در ادامه به مقایسه این دو استاندارد می‌پردازیم:
۱. شبکه بلاک‌چین
- ERC-20: این استاندارد بر روی بلاک‌چین اتریوم (Ethereum) قرار دارد. اتریوم به عنوان یک بستر پرکاربرد برای قراردادهای هوشمند و DApps (برنامه‌های غیرمتمرکز) شناخته می‌شود.
- TRC-20: استاندارد TRC-20 روی بلاک‌چین ترون (TRON) پیاده‌سازی شده است. ترون برای تراکنش‌های سریع و هزینه‌های پایین شهرت دارد و بر سرگرمی‌های دیجیتال و محتوای رسانه‌ای متمرکز است.
۲. هزینه‌های تراکنش
- ERC-20: هزینه‌های تراکنش در شبکه اتریوم با توجه به مکانیزم گس (Gas) محاسبه می‌شود و این هزینه‌ها معمولاً بالاست، به خصوص زمانی که شبکه شلوغ باشد. کارمزدهای بالا یکی از نقاط ضعف اتریوم محسوب می‌شود.
- TRC-20: در مقابل، هزینه‌های تراکنش در شبکه ترون به مراتب کمتر است. این موضوع باعث شده که TRC-20 به گزینه محبوب‌تری برای پروژه‌ها و کاربرانی تبدیل شود که به دنبال هزینه‌های پایین‌تر تراکنش‌ها هستند.
۳. سرعت تراکنش‌ها
- ERC-20: زمان تأیید تراکنش‌ها در اتریوم بستگی به تراکم شبکه دارد و معمولاً زمان بیشتری نسبت به شبکه ترون می‌گیرد. در صورت شلوغی شبکه، زمان تایید تراکنش‌ها می‌تواند چند دقیقه به طول بیانجامد.
- TRC-20: شبکه ترون به دلیل استفاده از مکانیزم اجماع نمایندگی شده گواه اثبات سهام (DPoS) تراکنش‌ها را بسیار سریع‌تر تأیید می‌کند. این موضوع باعث شده تراکنش‌های TRC-20 در کسری از زمان تایید شوند (معمولاً چند ثانیه).
۴. پشتیبانی از DApps و قراردادهای هوشمند
- ERC-20: بلاک‌چین اتریوم پیشرو در پلتفرم‌های قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز (DApps) است. بسیاری از پروژه‌های DeFi و NFT بر بستر اتریوم ایجاد شده‌اند و ERC-20 توکن اصلی مورد استفاده در این پروژه‌هاست.
- TRC-20: ترون نیز از قراردادهای هوشمند پشتیبانی می‌کند و دارای اکوسیستم رو به رشدی از DApps است. با این حال، اتریوم به دلیل گستردگی و محبوبیت خود در این زمینه برتری دارد.
۵. میزان پذیرش و نقدینگی
- ERC-20: توکن‌های ERC-20 به دلیل قدمت اتریوم و استفاده گسترده از آن، دارای پذیرش جهانی بالاتری هستند. صرافی‌های دیجیتال، کیف‌پول‌ها، و پلتفرم‌های مختلف معمولاً به طور گسترده از توکن‌های ERC-20 پشتیبانی می‌کنند.
- TRC-20: توکن‌های TRC-20 نیز در بسیاری از صرافی‌ها و کیف‌پول‌ها پشتیبانی می‌شوند، اما میزان پذیرش و نقدینگی آنها در مقایسه با ERC-20 کمتر است. البته ترون به سرعت در حال رشد است و نقدینگی TRC-20 نیز بهبود یافته است.
۶. موارد استفاده
- ERC-20: به دلیل زیرساخت قوی اتریوم و پشتیبانی از DeFi، پروژه‌های مالی غیرمتمرکز (DeFi)، ICOها، و قراردادهای هوشمند پیشرفته، ERC-20 در انواع گسترده‌ای از پروژه‌ها استفاده می‌شود.
- TRC-20: توکن‌های TRC-20 بیشتر برای کاربردهایی مانند تراکنش‌های مالی سریع و پلتفرم‌های محتوای دیجیتال استفاده می‌شوند. همچنین به دلیل هزینه‌های پایین و سرعت بالا، ترون برای نقل و انتقال توکن‌های استیبل‌کوین مانند USDT به شدت مورد استقبال قرار گرفته است.
۷. اکوسیستم و توسعه
- ERC-20: اتریوم به دلیل اکوسیستم گسترده، جامعه توسعه‌دهندگان بزرگ و ابزارهای متعدد، محبوبیت بیشتری دارد. بسیاری از پروژه‌های نوآورانه در بلاک‌چین اتریوم توسعه یافته‌اند.
- TRC-20: اکوسیستم ترون کوچکتر از اتریوم است، اما به سرعت در حال رشد است و با تمرکز بر تراکنش‌های سریع و محتوای دیجیتالی به دنبال رقابت با اتریوم و سایر شبکه‌های بلاک‌چین است.
۸. امنیت
- ERC-20: اتریوم به دلیل قدمت، پایداری و تعداد زیاد نودها، امنیت بالایی دارد. اما هزینه‌های بالا و زمان طولانی تأیید می‌تواند مشکلاتی ایجاد کند.
- TRC-20: ترون نیز از امنیت خوبی برخوردار است و مکانیزم DPoS به ترون اجازه می‌دهد تا تراکنش‌ها را سریع‌تر و امن‌تر تأیید کند. با این حال، تمرکززدایی کمتری نسبت به اتریوم دارد که می‌تواند در برخی موارد به عنوان نقطه ضعف تلقی شود.
۹. استیبل‌کوین‌ها و کاربردهای مالی
- ERC-20: بسیاری از استیبل‌کوین‌های مشهور مانند USDC و DAI بر بستر ERC-20 عمل می‌کنند.
- TRC-20: USDT (Tether) که یکی از معروف‌ترین استیبل‌کوین‌هاست، علاوه بر شبکه اتریوم، در شبکه ترون (TRC-20) نیز موجود است و به دلیل هزینه‌های پایین‌تر در این شبکه محبوبیت زیادی دارد.
جمع‌بندی:
- ERC-20: انتخاب مناسبی برای پروژه‌های پیچیده مبتنی بر قراردادهای هوشمند و برنامه‌های غیرمتمرکز است، اما با هزینه‌های تراکنش بالا و زمان طولانی تأیید مواجه است.
- TRC-20: برای تراکنش‌های سریع و کم‌هزینه، به خصوص در زمینه نقل و انتقال استیبل‌کوین‌ها مانند USDT، مناسب است و در پروژه‌هایی که سرعت و هزینه پایین مهم است، ترجیح داده می‌شود.
هر دو استاندارد مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند و انتخاب بین ERC-20 و TRC-20 بستگی به نیازهای پروژه و کاربران دارد.
هزینه هر تراکنش ERC-20 چقدر است؟
کارمزد هر تراکنش ERC-20 در شبکه اتریوم بستگی به چندین عامل دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- گس (Gas) مورد نیاز: هر تراکنش در اتریوم به مقداری از یک واحد به نام “گس” نیاز دارد. گس به عنوان سوخت برای اجرای تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند در بلاک‌چین اتریوم عمل می‌کند.
- قیمت گس (Gas Price): قیمت گس (Gas Price) مقدار هزینه‌ای است که کاربران برای هر واحد گس پرداخت می‌کنند. این قیمت بر اساس شرایط شبکه تعیین می‌شود و بر حسب Gwei (۱ Gwei = 0.000000001 ETH) بیان می‌شود. زمانی که شبکه شلوغ است، کاربران معمولاً قیمت گس بالاتری پیشنهاد می‌دهند تا تراکنش‌هایشان سریع‌تر تأیید شود.
- پیچیدگی تراکنش: تراکنش‌های مرتبط با توکن‌های ERC-20 که شامل اجرای قراردادهای هوشمند هستند، معمولاً به گس بیشتری نسبت به تراکنش‌های ساده (مثل انتقال ETH) نیاز دارند.
هزینه تخمینی تراکنش ERC-20:
- برای یک انتقال استاندارد توکن ERC-20، میانگین گس مورد نیاز حدود ۴۵,۰۰۰ تا ۱۰۰,۰۰۰ واحد گس است.
- قیمت گس به طور میانگین ممکن است بین ۱۰ Gwei تا ۱۵۰ Gwei یا حتی بیشتر متغیر باشد (بسته به شلوغی شبکه).
فرمول محاسبه هزینه تراکنش:
برای محاسبه هزینه یک تراکنش ERC-20، از فرمول زیر استفاده می‌شود:
هزینه تراکنش = مقدار گس مورد نیاز × قیمت گس
به عنوان مثال، اگر برای یک انتقال ERC-20 به ۶۵,۰۰۰ واحد گس نیاز داشته باشید و قیمت گس ۲۰ Gwei باشد، هزینه نهایی تراکنش به صورت زیر خواهد بود:
هزینه تراکنش (به اتر) = 65,۰۰۰ × ۲۰ Gwei = 1,300,000 Gwei = 0.0013 ETH
تبدیل هزینه به دلار:
اگر قیمت اتریوم (ETH) را مثلاً ۲۰۰۰ دلار در نظر بگیریم، هزینه تراکنش:
۰.۰۰۱۳ ETH × ۲۰۰۰ USD = 2.6 USD
بنابراین، در این مثال هزینه تراکنش حدود ۲.۶ دلار خواهد بود.
هزینه‌های تراکنش ERC-20 بسته به شلوغی شبکه می‌تواند از حدود چند دلار تا چند ده دلار متغیر باشد. در زمان‌های اوج شلوغی، این هزینه‌ها می‌توانند به شدت افزایش پیدا کنند، به‌خصوص اگر شبکه مشغول پروژه‌های DeFi یا NFT باشد.
برای کاهش هزینه‌ها، کاربران می‌توانند زمان‌هایی را که شبکه کمتر شلوغ است انتخاب کنند یا از لایه‌های دوم اتریوم (مانند Arbitrum یا Optimism) یا زنجیره‌های جانبی دیگر مثل BSC (BEP-20) استفاده کنند که هزینه‌های تراکنش کمتری دارند.
هر تراکنش ERC-20 چقدر طول می‌کشد؟
مدت زمان انجام یک تراکنش ERC-20 در شبکه اتریوم بستگی به چندین عامل دارد که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
- شلوغی شبکه اتریوم: تعداد تراکنش‌های در انتظار در شبکه اتریوم یکی از مهم‌ترین عواملی است که بر زمان تایید تراکنش تأثیر می‌گذارد. هرچه تعداد تراکنش‌های در انتظار بیشتر باشد، زمان بیشتری برای تایید تراکنش‌ها لازم است.
- میزان گس (Gas Price): قیمت گس (Gas Price) که کاربر برای تراکنش تعیین می‌کند، تعیین‌کننده اولویت تراکنش او برای ماینرها است. هر چه گس بیشتری به تراکنش اختصاص دهید، ماینرها ترجیح می‌دهند آن تراکنش را زودتر پردازش کنند.
- تعداد تأییدهای مورد نیاز: صرافی‌ها یا پلتفرم‌های مختلف ممکن است به تعداد متفاوتی از تأییدها (Confirmations) نیاز داشته باشند. به عنوان مثال، برخی صرافی‌ها قبل از پذیرش تراکنش ERC-20 ممکن است به ۱۲ تأیید نیاز داشته باشند، در حالی که برای تراکنش‌های ساده اتریوم، ۱ تا ۲ تأیید کافی است.
مدت زمان تخمینی تراکنش ERC-20:
- در شرایط عادی: اگر قیمت گس تنظیم شده توسط کاربر معقول باشد و شبکه به شدت شلوغ نباشد، یک تراکنش ERC-20 معمولاً بین ۱۵ ثانیه تا ۵ دقیقه طول می‌کشد تا تأیید اولیه دریافت شود.
- در شرایط شلوغی شدید: در صورت افزایش تعداد تراکنش‌ها در شبکه (به عنوان مثال هنگام اوج استفاده از DeFi یا NFT)، این زمان ممکن است افزایش یابد و حتی به ۳۰ دقیقه یا بیشتر برسد، مخصوصاً اگر کاربر قیمت گس کمی تنظیم کرده باشد.
نحوه کاهش زمان تراکنش:
- افزایش Gas Price: کاربران می‌توانند با افزایش قیمت گس، اولویت تراکنش خود را برای ماینرها افزایش دهند و در نتیجه سریع‌تر تایید شود.
- استفاده از ابزارهای تخمین Gas: ابزارهایی مثل Etherscan Gas Tracker یا ETH Gas Station می‌توانند به کاربران کمک کنند تا قیمت گس بهینه‌ای را برای تسریع تراکنش انتخاب کنند.
به طور کلی، زمان انجام تراکنش ERC-20 به عوامل متعددی بستگی دارد، اما در شرایط نرمال بین ۱۵ ثانیه تا ۵ دقیقه طول می‌کشد. با این حال، در شرایطی که شبکه شلوغ است یا کاربر قیمت گس کمتری انتخاب کرده باشد، این زمان می‌تواند بیشتر شود.
برای ساخت توکن ERC-20 به چه زبانی باید مسلط بود؟
برای ساخت یک توکن ERC-20 بر روی بلاک‌چین اتریوم، باید به زبان برنامه‌نویسی Solidity مسلط باشید. Solidity زبان اصلی برای نوشتن قراردادهای هوشمند در اتریوم است و تمام قراردادهای ERC-20 به این زبان نوشته می‌شوند.
جزئیات بیشتر:
- Solidity:
- Solidity یک زبان سطح بالا است که از نحو (syntax) مشابه زبان‌های برنامه‌نویسی JavaScript و Python بهره می‌برد. به طور خاص برای اجرای قراردادهای هوشمند روی ماشین مجازی اتریوم (Ethereum Virtual Machine یا EVM) طراحی شده است.
- توکن‌های ERC-20 در واقع مجموعه‌ای از قوانین و توابع هستند که در قالب یک قرارداد هوشمند در Solidity نوشته می‌شوند.
- محیط توسعه:
- برای نوشتن و تست قراردادهای هوشمند، می‌توانید از ابزارهایی مانند Remix IDE استفاده کنید. Remix یک محیط توسعه آنلاین برای نوشتن و تست قراردادهای Solidity است و بدون نیاز به نصب، امکان اجرای کدهای Solidity را به شما می‌دهد.
- همچنین می‌توانید از فریم‌ورک‌هایی مانند Truffle یا Hardhat استفاده کنید که ابزارهای قدرتمندی برای توسعه، تست و استقرار قراردادهای هوشمند فراهم می‌کنند.
- درک مفاهیم اساسی بلاک‌چین:
- علاوه بر تسلط به Solidity، باید با مفاهیم اولیه بلاک‌چین اتریوم مثل گس (Gas)، ماشین مجازی اتریوم (EVM)، تراکنش‌ها و قراردادهای هوشمند آشنا باشید.
- همچنین باید استاندارد ERC-20 را به خوبی درک کنید که شامل توابعی مثل
balanceOf(),transfer(),approve(),transferFrom(), وallowance()است.
برای ساخت توکن ERC-20 باید به زبان Solidity تسلط داشته باشید و با ابزارها و مفاهیم مرتبط با شبکه اتریوم آشنا شوید.
آیا هرکسی می‌تواند یک توکن ERC-20 بسازد؟
هرکسی می‌تواند یک توکن ERC-20 بسازد، به شرط آن که با اصول اولیه بلاک‌چین اتریوم و زبان برنامه‌نویسی Solidity آشنا باشد. ساخت یک توکن ERC-20 نیاز به دانش فنی زیادی ندارد و فرآیند آن به نسبت ساده است. اما داشتن دانش کافی درباره بلاک‌چین، امنیت قراردادهای هوشمند، و اصول اقتصاد توکنی (Tokenomics) برای موفقیت پروژه ضروری است.
مراحل ساخت توکن ERC-20:
- یادگیری Solidity: برای نوشتن قراردادهای هوشمند که توکن ERC-20 را مدیریت می‌کنند، باید به زبان Solidity مسلط شوید.
- استفاده از یک قالب (Template): استاندارد ERC-20 شامل مجموعه‌ای از توابع از پیش تعریف شده است که می‌توانید از آنها به عنوان قالب استفاده کنید. به عنوان مثال، وب‌سایت‌هایی مانند OpenZeppelin کدهای امن و بهینه‌ای برای ساخت توکن‌های ERC-20 ارائه می‌دهند که می‌توانید از آنها برای شروع استفاده کنید.
- نوشتن و ویرایش قرارداد هوشمند: باید یک قرارداد هوشمند بنویسید که قوانین توکن را تعریف کند. این قرارداد توابعی مانند
transfer(),balanceOf(), وtotalSupply()را پیاده‌سازی می‌کند. - استفاده از ابزارهای توسعه:
- از ابزارهایی مثل Remix IDE (یک محیط توسعه آنلاین برای Solidity) برای نوشتن، تست و دیپلوی کردن (استقرار) قرارداد هوشمند خود استفاده کنید.
- همچنین می‌توانید از Truffle یا Hardhat برای توسعه و تست پیشرفته‌تر استفاده کنید.
- استقرار (Deploy) در شبکه اتریوم: بعد از نوشتن قرارداد، باید آن را در شبکه اتریوم مستقر کنید. این فرآیند شامل ارسال قرارداد هوشمند به شبکه از طریق یک تراکنش است که هزینه‌ای تحت عنوان گس (Gas) دارد.
- ثبت در صرافی‌ها و پلتفرم‌ها: پس از ساخت توکن، می‌توانید آن را در صرافی‌های غیرمتمرکز (DEX) مانند Uniswap یا SushiSwap لیست کنید. البته اگر به دنبال پذیرش گسترده هستید، باید توکن خود را در صرافی‌های بزرگتر نیز ثبت کنید.
مزایا و معایب ساخت توکن ERC-20:
مزایا:
- دسترسی باز: هر کسی با دانش فنی اولیه می‌تواند توکن خود را ایجاد کند.
- انعطاف‌پذیری: می‌توانید توکن را برای کاربردهای خاص خود طراحی کنید (مثلاً به عنوان ارز یک پلتفرم، ابزار مالی، یا سیستم پاداش‌دهی).
- سازگاری: توکن‌های ERC-20 در کل اکوسیستم اتریوم سازگار هستند، بنابراین می‌توان آنها را در کیف‌پول‌ها، صرافی‌ها و پلتفرم‌های مختلف استفاده کرد.
معایب:
- هزینه‌های گس: مستقر کردن یک قرارداد هوشمند در شبکه اتریوم نیاز به پرداخت هزینه گس دارد که با توجه به شرایط شبکه می‌تواند بسیار بالا باشد.
- مشکلات امنیتی: اگر قرارداد هوشمند به درستی نوشته نشود، ممکن است با مشکلات امنیتی روبرو شوید که می‌تواند منجر به از دست رفتن سرمایه یا هک شدن پروژه شود.
- رقابت بالا: تعداد بسیار زیادی توکن ERC-20 وجود دارد و جلب توجه کاربران و سرمایه‌گذاران به توکن جدید ممکن است چالش‌برانگیز باشد.
جمع‌بندی:
در حالی که هرکسی می‌تواند یک توکن ERC-20 بسازد، موفقیت آن نیاز به برنامه‌ریزی، دانش فنی، و استراتژی بازاریابی دارد. همچنین باید از امنیت قراردادهای هوشمند اطمینان حاصل کنید و مفهوم اقتصاد توکنی (Tokenomics) را به خوبی درک کنید تا توکن شما ارزشمند و کاربردی باشد.