فانتوم یک شبکه بلاک چینی پیشرفته است که سعی دارد مشکلات مقیاسپذیری و کارمزد بالا را حل کند و به توسعهدهندگان و کاربران امکان دهد تا با سرعت و کارایی بیشتری به ایجاد و استفاده از برنامههای غیرمتمرکز بپردازند. فانتوم در حوزههای مختلفی از جمله سیستمهای مالی غیرمتمرکز (DeFi)، توسعه dAppها، و اینترنت اشیا (IoT) کاربرد دارد. به دلیل سرعت بالا و هزینه کم، این شبکه به یک گزینه جذاب برای پروژههای دیفای تبدیل شده است. در ادامه با این مقاله از اودی فایننس همراه باشید.
فانتوم (Fantom) چیست؟
شبکه بلاک چینی فانتوم (Fantom) یک پلتفرم قرارداد هوشمند متنباز، غیرمتمرکز و با کارایی بالا است که با استفاده از یک پروتکل اجماع منحصربهفرد به نام Lachesis برای ارائه سرعت بالا و هزینه تراکنش پایین طراحی شده است. هدف اصلی فانتوم این است که با غلبه بر محدودیتهای موجود در بلاکچینهای سنتی مانند اتریوم، محیطی مقیاسپذیرتر، سریعتر و ارزانتر را فراهم کند.
ویژگیها و مزایای فانتوم:
- سرعت بالا: فانتوم قادر است تراکنشها را در کسری از ثانیه تأیید کند، که این امر به لطف معماری گراف جهتدار غیرمدور (DAG) و پروتکل Lachesis ممکن شده است.
- مقیاسپذیری: برخلاف بلاکچینهای سنتی، فانتوم توانایی پردازش تعداد زیادی از تراکنشها به صورت موازی را دارد، که باعث بهبود کارایی و مقیاسپذیری شبکه میشود.
- هزینه تراکنش پایین: یکی از مزایای کلیدی فانتوم، کارمزد بسیار پایین تراکنشها در مقایسه با بلاکچینهای سنتی مانند اتریوم است.
- سازگاری با اتریوم: فانتوم از ماشین مجازی اتریوم (EVM) پشتیبانی میکند، به این معنی که توسعهدهندگان میتوانند قراردادهای هوشمند و dAppهایی که بر بستر اتریوم ایجاد کردهاند را به راحتی به فانتوم منتقل کنند.
شرکت در دوره جامع ارز دیجیتال، به افراد امکان میدهد تا بهتر با مفاهیم کاربردی در کریپتوکارنسی و نحوه کارکرد آن آشنا شوند و با اطمینان و آمادگی بیشتر به معاملات در بازار رمز ارزها بپردازند و این مزایا به آنها کمک میکند تا از سرمایه خود در برابر ریسکها و خطرات بازار بهتر محافظت کنند.
اجزا و ویژگیهای اصلی فانتوم چیست؟
شبکه فانتوم (Fantom) دارای اجزا و ویژگیهای منحصربهفردی است که آن را به یکی از جذابترین پلتفرمها در دنیای بلاکچین و قراردادهای هوشمند تبدیل کرده است. در اینجا به بررسی اجزا و ویژگیهای اصلی این شبکه میپردازیم:
۱. پروتکل Lachesis
- نوع اجماع: Lachesis یک پروتکل اجماع مبتنی بر الگوریتم گراف جهتدار غیرمدور (DAG) است که به فانتوم این امکان را میدهد تا تراکنشها را سریعتر و با کارایی بالاتری نسبت به بلاکچینهای سنتی پردازش کند.
- مزایا: این پروتکل نیازی به اعتباردهی از سوی همه نودها برای هر تراکنش ندارد، که منجر به افزایش سرعت و کاهش تأخیر در شبکه میشود. در عین حال، امنیت و تمرکززدایی نیز حفظ میشود.
۲. مقیاسپذیری
- ساختار ماژولار: فانتوم از یک ساختار ماژولار استفاده میکند که به این معناست که هر اپلیکیشن غیرمتمرکز (dApp) میتواند بر روی شبکه خود فعالیت کند. این امر باعث میشود که مشکلات مقیاسپذیری در اثر ازدحام شبکه به حداقل برسد.
- پردازش موازی: به دلیل استفاده از تکنولوژی DAG، فانتوم میتواند تراکنشها را به صورت موازی پردازش کند، که این امر به بهبود عملکرد شبکه در مقایسه با بلاکچینهای سنتی کمک میکند.
۳. سازگاری با ماشین مجازی اتریوم (EVM)
- پشتیبانی از قراردادهای هوشمند اتریوم: فانتوم کاملاً با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار است، بنابراین قراردادهای هوشمند و اپلیکیشنهایی که در اتریوم توسعه داده شدهاند، میتوانند به راحتی به شبکه فانتوم منتقل شوند.
- ابزار توسعهدهندگان: توسعهدهندگان میتوانند از ابزارهایی مانند Solidity (زبان برنامهنویسی قراردادهای هوشمند اتریوم) و Metamask (کیف پول اتریوم) استفاده کنند.
۴. تأیید سریع تراکنشها
- تأخیر کم: به دلیل معماری خاص فانتوم، تراکنشها در کمتر از یک ثانیه تأیید میشوند. این ویژگی فانتوم را برای برنامههای کاربردی که نیاز به تأخیر کم دارند، مانند سیستمهای پرداخت و مبادلات دیفای، بسیار مناسب میسازد.
- کارمزد پایین: کارمزد تراکنشها در فانتوم به طور قابل توجهی کمتر از بلاکچینهای دیگر مانند اتریوم است، که این موضوع به جذابیت شبکه برای کاربران کمک میکند.
۵. امنیت
- مدل امنیتی BFT: فانتوم از مدل تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT) استفاده میکند که یک سطح بالای امنیت را بدون نیاز به همزمانی کامل بین نودها ارائه میدهد. این مدل امنیت را حتی در شرایطی که برخی نودها رفتار بدخواهانه دارند، تضمین میکند.
۶. حاکمیت و مدیریت
- توکن FTM: توکن اصلی شبکه فانتوم، FTM است که برای چندین کاربرد مانند پرداخت کارمزد، مشارکت در حاکمیت شبکه، و استیکینگ استفاده میشود. دارندگان FTM میتوانند در تصمیمگیریهای مربوط به بهبود پروتکل و آینده شبکه شرکت کنند.
- مدل حاکمیت غیرمتمرکز: تصمیمات کلیدی شبکه از طریق فرآیندهای حاکمیت غیرمتمرکز و توسط جامعه کاربران و توسعهدهندگان گرفته میشود.
۷. استیکینگ (Staking)
- پاداشدهی به نودها: فانتوم از مکانیزم استیکینگ برای تأمین امنیت شبکه استفاده میکند. کاربران میتوانند توکنهای FTM خود را به شبکه اختصاص دهند (استیک کنند) و در ازای آن پاداش دریافت کنند.
- مشارکت در فرآیند اجماع: استیکینگ به کاربران امکان میدهد که در فرآیند اجماع و تأیید تراکنشها مشارکت کنند.
۸. برنامههای کاربردی (dApps) و DeFi
- پشتیبانی از برنامههای غیرمتمرکز: فانتوم به عنوان یک پلتفرم قرارداد هوشمند، محیطی مناسب برای توسعه dAppها و پروژههای دیفای ارائه میدهد. سرعت بالا و کارمزد پایین این شبکه، فانتوم را به یکی از گزینههای محبوب برای توسعهدهندگان تبدیل کرده است.
۹. پلهای میانزنجیرهای (Cross-chain Bridges)
- پشتیبانی از پلهای میانزنجیرهای: فانتوم از پلهای میانزنجیرهای پشتیبانی میکند که امکان ارتباط و انتقال داراییها بین بلاکچینهای مختلف را فراهم میسازد. این ویژگی به کاربران و توسعهدهندگان امکان میدهد تا داراییهای خود را به راحتی بین شبکههای مختلف انتقال دهند.
فانتوم با ترکیبی از ویژگیهای منحصربهفرد از جمله سرعت بالا، مقیاسپذیری، سازگاری با اتریوم، و امنیت بالا، به یکی از رقبای قدرتمند در دنیای بلاکچین تبدیل شده است. این شبکه به ویژه برای برنامههای دیفای و dAppهایی که به مقیاسپذیری و کارایی بالا نیاز دارند، بسیار مناسب است.
عناصر سیستم مالی غیرمتمرکز فانتوم
سیستم مالی غیرمتمرکز (DeFi) فانتوم شامل مجموعهای از عناصر و ابزارهای مختلف است که به کاربران و توسعهدهندگان امکان میدهد از مزایای دیفای بر روی یک شبکه سریع، مقیاسپذیر و ارزان بهرهمند شوند. در اینجا به بررسی عناصر کلیدی سیستم مالی غیرمتمرکز فانتوم میپردازیم:
۱. صرافیهای غیرمتمرکز (DEX)
- SpookySwap: یکی از بزرگترین صرافیهای غیرمتمرکز در شبکه فانتوم، SpookySwap است که امکان مبادله توکنهای مختلف را بدون نیاز به واسطه فراهم میکند.
- SpiritSwap: یک DEX دیگر در اکوسیستم فانتوم که کاربران میتوانند از طریق آن داراییهای دیجیتال خود را مبادله کنند و از قابلیتهای دیفای بهرهمند شوند.
- LiquidDriver: یک پروتکل نقدینگی که به کاربران امکان مشارکت در تأمین نقدینگی و کسب پاداش را میدهد.
۲. پلتفرمهای استیکینگ و وامدهی
- Scream: یک پلتفرم غیرمتمرکز وامدهی و وامگیری است که به کاربران امکان میدهد داراییهای خود را استیک کنند و در مقابل وام بگیرند.
- Geist Finance: این پروتکل به کاربران امکان میدهد تا داراییهای خود را وام دهند یا وام بگیرند و از طریق استیکینگ، پاداش کسب کنند.
۳. استیبلکوینها
- fUSD: استیبلکوین بومی شبکه فانتوم که به دلار آمریکا وابسته است. fUSD به کاربران امکان میدهد تا از مزایای استیبلکوینها در برنامههای دیفای استفاده کنند.
- Dai و USDC: فانتوم همچنین از استیبلکوینهای معروفی مانند Dai و USDC پشتیبانی میکند که به کاربران کمک میکند داراییهای با ثباتتر را در اکوسیستم فانتوم معامله و استفاده کنند.
۴. پلتفرمهای ییلد فارمینگ (Yield Farming)
- Reaper Farm: یکی از پلتفرمهای محبوب ییلد فارمینگ در فانتوم که به کاربران اجازه میدهد داراییهای خود را در استخرهای نقدینگی قرار داده و از این طریق سود کسب کنند.
- Beethoven X: یک پلتفرم دیگر ییلد فارمینگ که به عنوان یک AMM (بازارساز خودکار) عمل کرده و به کاربران اجازه میدهد تا با تأمین نقدینگی و مشارکت در فارمها، درآمد کسب کنند.
۵. پلتفرمهای مدیریت دارایی
- Tarot: یک پروتکل دیفای که به کاربران اجازه میدهد داراییهای دیجیتال خود را مدیریت کنند و از فرصتهای وامدهی و استقراض بهرهمند شوند.
- Yearn Finance (در شبکه فانتوم): Yearn Finance یکی از معروفترین پروتکلهای مدیریت دارایی در دیفای است که بر روی فانتوم نیز اجرا شده و به کاربران امکان میدهد سرمایه خود را به صورت خودکار مدیریت کنند.
۶. پلهای میانزنجیرهای (Cross-chain Bridges)
- Multichain (AnySwap): پل میانزنجیرهای معروف در شبکه فانتوم که امکان انتقال داراییها بین شبکههای مختلف مانند اتریوم، بایننس اسمارت چین و سایر شبکهها را فراهم میکند.
- Synapse: یک پروتکل میانزنجیرهای که به کاربران اجازه میدهد داراییهای خود را بین فانتوم و سایر بلاکچینها منتقل کنند.
۷. پلتفرمهای بیمه غیرمتمرکز
- Cover Protocol: پروتکل بیمه غیرمتمرکز که کاربران را در برابر خطرات مرتبط با قراردادهای هوشمند و دیگر فعالیتهای دیفای محافظت میکند.
۸. مدیریت دارایی و پورتفولیو
- Fantom Finance: یک اکوسیستم مالی جامع در شبکه فانتوم که شامل ابزارهایی برای مبادله، وامدهی، استیکینگ، و مدیریت پرتفولیو است. این اکوسیستم به کاربران امکان میدهد تا داراییهای خود را بهینهسازی کنند و از فرصتهای سرمایهگذاری بهرهمند شوند.
۹. سیستم حاکمیت غیرمتمرکز
- کاربران فانتوم از طریق نگهداری و استیکینگ توکن FTM میتوانند در تصمیمگیریهای مربوط به بهبود و ارتقاء پروتکل شرکت کنند. این مشارکت میتواند شامل رأیگیری برای پیشنهادات بهبود شبکه یا توسعه ویژگیهای جدید باشد.
سیستم مالی غیرمتمرکز فانتوم با داشتن مجموعهای از پروتکلهای پیشرفته در حوزههای مختلف مانند صرافیهای غیرمتمرکز، ییلد فارمینگ، وامدهی و استیبلکوینها، یک اکوسیستم کامل دیفای را ایجاد کرده است. این شبکه به دلیل سرعت بالا، کارمزد پایین و سازگاری با دیگر بلاکچینها، محیطی مناسب برای کاربران و توسعهدهندگان در حوزه دیفای فراهم کرده است.
فانتوم چگونه کار میکند؟
فانتوم (Fantom) یک شبکه بلاکچین سریع، امن و مقیاسپذیر است که برای اجرای قراردادهای هوشمند و برنامههای غیرمتمرکز (dApps) طراحی شده است. این شبکه از یک الگوریتم اجماع منحصربهفرد به نام Lachesis استفاده میکند که مبتنی بر ساختار گراف جهتدار غیرمدور (DAG) است. در اینجا نحوه کار فانتوم به صورت دقیقتر توضیح داده میشود:
۱. پروتکل Lachesis
- پروتکل Lachesis قلب شبکه فانتوم است. این پروتکل یک الگوریتم اجماع تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT) است که به فانتوم اجازه میدهد بدون نیاز به تأیید همزمان توسط تمام نودها، تراکنشها را به صورت سریع و غیرمتمرکز پردازش کند.
- گراف جهتدار غیرمدور (DAG): برخلاف بلاکچینهای سنتی که در آن تراکنشها به صورت متوالی در یک زنجیره قرار میگیرند، Lachesis از یک ساختار DAG استفاده میکند. در این ساختار، تراکنشها میتوانند به صورت موازی پردازش شوند، که این امر باعث افزایش سرعت و کارایی شبکه میشود.
۲. نحوه تأیید تراکنشها
- در پروتکل Lachesis، هر نود میتواند تراکنشها را به صورت مستقل پردازش کند. نودها تراکنشها را به صورت محلی ثبت کرده و سپس این تراکنشها را به سایر نودها اطلاع میدهند. این روش باعث میشود که نیاز به همزمانی کامل نودها برای تأیید تراکنشها از بین برود.
- تأخیر کم: به دلیل این معماری، تأیید تراکنشها در شبکه فانتوم تنها در چند ثانیه انجام میشود، که این امر فانتوم را به یکی از سریعترین شبکههای بلاکچینی موجود تبدیل کرده است.
۳. مقیاسپذیری
- پردازش موازی: به دلیل استفاده از ساختار DAG، شبکه فانتوم میتواند تراکنشهای زیادی را به صورت همزمان پردازش کند. این قابلیت باعث میشود که شبکه بتواند بدون کاهش کارایی، تعداد زیادی از کاربران و تراکنشها را مدیریت کند.
- تفکیک بین شبکهها: فانتوم از یک معماری ماژولار استفاده میکند که به هر اپلیکیشن غیرمتمرکز اجازه میدهد تا به صورت مستقل و با سرعت و مقیاس خاص خود عمل کند. این امر از تراکم شبکه جلوگیری میکند.
۴. سازگاری با اتریوم
- فانتوم به طور کامل با ماشین مجازی اتریوم (EVM) سازگار است، به این معنا که قراردادهای هوشمند اتریوم میتوانند به راحتی بر روی فانتوم اجرا شوند.
- توسعهدهندگان میتوانند از ابزارهایی مانند Solidity (زبان برنامهنویسی قراردادهای هوشمند اتریوم) و Metamask (کیف پول اتریوم) برای توسعه و اجرای برنامههای خود در شبکه فانتوم استفاده کنند.
۵. توکن FTM
- کاربردها: توکن بومی فانتوم، FTM، چندین کاربرد دارد. این توکن برای پرداخت کارمزد تراکنشها، مشارکت در فرآیند اجماع از طریق استیکینگ، و همچنین برای شرکت در حاکمیت شبکه استفاده میشود.
- استیکینگ: کاربران میتوانند توکنهای FTM خود را استیک کنند و در ازای مشارکت در تأمین امنیت شبکه، پاداش دریافت کنند.
۶. امنیت شبکه
- تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT): فانتوم از مدل aBFT برای امنیت استفاده میکند، که به شبکه اجازه میدهد تا در برابر خطاها و رفتارهای مخرب مقاوم باشد. این مدل امنیت بالا و غیرمتمرکز بودن شبکه را بدون نیاز به همزمانی کامل بین نودها تضمین میکند.
۷. پلهای میانزنجیرهای (Cross-chain Bridges)
- فانتوم با استفاده از پلهای میانزنجیرهای مانند Multichain و Synapse، امکان انتقال داراییها بین شبکههای مختلف مانند اتریوم، بایننس اسمارت چین، و سایر بلاکچینها را فراهم میکند. این قابلیت باعث میشود که کاربران بتوانند از داراییهای خود در شبکههای مختلف استفاده کنند و اکوسیستم دیفای خود را گسترش دهند.
۸. برنامههای کاربردی (dApps) و DeFi
- فانتوم به عنوان یک پلتفرم قرارداد هوشمند، به توسعهدهندگان اجازه میدهد تا برنامههای غیرمتمرکز (dApps) را بر روی این شبکه ایجاد کنند. به دلیل سرعت بالا و کارمزد پایین، فانتوم به یکی از انتخابهای اصلی برای پروژههای دیفای تبدیل شده است.
- پروژههای دیفای مختلفی مانند SpookySwap و Scream در شبکه فانتوم فعال هستند و کاربران میتوانند از طریق آنها در امور مالی غیرمتمرکز شرکت کنند.
فانتوم با استفاده از یک معماری نوآورانه مبتنی بر DAG و پروتکل اجماع Lachesis، توانسته است مشکلات مقیاسپذیری و کارمزدهای بالا را که بسیاری از بلاکچینهای سنتی با آنها روبرو هستند، حل کند. این شبکه با تأیید سریع تراکنشها، مقیاسپذیری بالا و سازگاری با اتریوم، یک محیط مناسب برای توسعه و اجرای برنامههای غیرمتمرکز و سیستمهای مالی غیرمتمرکز فراهم کرده است.
سهگانه بلاک چین و راهحلهای فانتوم
سهگانه بلاکچین (Blockchain Trilemma) یکی از مفاهیم اساسی در دنیای بلاکچین است که بیان میکند بلاکچینها نمیتوانند به طور همزمان سه ویژگی مقیاسپذیری، تمرکززدایی و امنیت را به صورت کامل به دست آورند. معمولاً افزایش یکی از این سه ویژگی منجر به کاهش دیگری میشود. به عبارت دیگر، ایجاد تعادل بین این سه مؤلفه چالشی برای بسیاری از بلاکچینها است.
سه مؤلفه اصلی سهگانه بلاکچین:
- مقیاسپذیری: توانایی شبکه برای پردازش تعداد زیادی تراکنش در زمان کوتاه بدون کاهش کارایی.
- تمرکززدایی: توزیع قدرت و کنترل در میان تعداد زیادی نود که بدون نیاز به واسطه متمرکز، شبکه را مدیریت میکنند.
- امنیت: توانایی شبکه برای مقاومت در برابر حملات و تهدیدات مخرب، مانند حملات ۵۱ درصدی و دیگر انواع حملات.
راهحلهای فانتوم برای سهگانه بلاکچین:
فانتوم با استفاده از فناوریها و طراحیهای نوآورانه سعی کرده است تا تعادل مناسبی بین این سه ویژگی برقرار کند و بر محدودیتهای سهگانه بلاکچین غلبه کند.
۱. مقیاسپذیری
- پروتکل Lachesis: فانتوم از پروتکل اجماع Lachesis که مبتنی بر ساختار گراف جهتدار غیرمدور (DAG) است، استفاده میکند. این پروتکل اجازه میدهد تا تراکنشها به صورت موازی پردازش شوند. در این روش، برخلاف بلاکچینهای سنتی که تراکنشها به صورت متوالی پردازش میشوند، فانتوم میتواند تراکنشهای زیادی را به صورت همزمان پردازش کند.
- تفکیک بین dApps: هر dApp میتواند به صورت مستقل در شبکه فانتوم فعالیت کند، بدون اینکه بار ترافیکی سایر dAppها روی عملکرد آن تأثیر بگذارد. این موضوع به کاهش تراکم شبکه کمک میکند و مقیاسپذیری را بهبود میبخشد.
۲. تمرکززدایی
- تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT): مدل اجماع Lachesis بر پایه aBFT است که نیازی به هماهنگی کامل بین نودها ندارد. این امر باعث میشود که شبکه به صورت غیرمتمرکز اداره شود و وابسته به تعداد محدودی نود نباشد. هر نود میتواند تراکنشها را به صورت مستقل پردازش کند و سپس اطلاعات را با سایر نودها به اشتراک بگذارد.
- استیکینگ و حاکمیت: فانتوم با استفاده از مکانیزم استیکینگ (Staking)، امنیت شبکه را از طریق مشارکت گسترده جامعه کاربران تأمین میکند. کاربران میتوانند توکنهای FTM خود را استیک کنند و در فرآیند اجماع و تأیید تراکنشها شرکت کنند. علاوه بر این، دارندگان توکنهای FTM میتوانند در تصمیمگیریهای مربوط به حاکمیت شبکه شرکت کنند و به این ترتیب، تمرکززدایی شبکه افزایش مییابد.
۳. امنیت
- مدل امنیتی aBFT: پروتکل Lachesis از مدل تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT) استفاده میکند که یکی از امنترین روشهای اجماع در دنیای بلاکچین است. این مدل تضمین میکند که حتی اگر برخی نودها رفتار مخرب داشته باشند، شبکه همچنان به درستی عمل میکند. امنیت شبکه فانتوم به شکلی طراحی شده است که در برابر انواع حملات، از جمله حملات ۵۱ درصدی، مقاومت بالایی داشته باشد.
- تأیید سریع تراکنشها: تأیید سریع تراکنشها در فانتوم، احتمال موفقیت حملات مخرب را کاهش میدهد. زیرا زمان کوتاه تأیید تراکنشها باعث میشود که مهاجمان فرصت کمتری برای بهرهبرداری از ضعفهای احتمالی شبکه داشته باشند.
فانتوم با استفاده از پروتکل Lachesis، مدل aBFT، و ساختار DAG سعی کرده است تا تعادل مناسبی بین مقیاسپذیری، تمرکززدایی و امنیت برقرار کند. این راهحلها به فانتوم اجازه میدهند که بر چالشهای سهگانه بلاکچین غلبه کند و یک شبکه سریع، امن و غیرمتمرکز را برای کاربران و توسعهدهندگان فراهم آورد.
بهترین پروژههای فانتوم
شبکه فانتوم (Fantom) یکی از شبکههای محبوب در حوزه بلاکچین است که پروژههای متعددی در زمینههای مختلف از جمله امور مالی غیرمتمرکز (DeFi)، صرافیهای غیرمتمرکز (DEX)، وامدهی، ییلد فارمینگ، استیبلکوینها و موارد دیگر بر روی آن توسعه یافتهاند. در ادامه به برخی از بهترین و معروفترین پروژههای فانتوم اشاره میکنیم:
۱. SpookySwap
- نوع: صرافی غیرمتمرکز (DEX)
- توضیح: SpookySwap یکی از معروفترین صرافیهای غیرمتمرکز در شبکه فانتوم است. این DEX به کاربران امکان مبادله توکنها، تأمین نقدینگی و شرکت در فارمهای ییلدینگ را میدهد. SpookySwap همچنین به دلیل کارمزدهای پایین و رابط کاربری سادهاش محبوبیت زیادی دارد.
۲. SpiritSwap
- نوع: صرافی غیرمتمرکز (DEX)
- توضیح: SpiritSwap یکی دیگر از DEXهای محبوب در شبکه فانتوم است که خدمات مشابه SpookySwap ارائه میدهد. این پلتفرم همچنین امکاناتی برای ییلد فارمینگ، استیکینگ و مبادله توکنها فراهم کرده است.
۳. Scream
- نوع: پروتکل وامدهی غیرمتمرکز
- توضیح: Scream یک پلتفرم وامدهی غیرمتمرکز است که به کاربران امکان میدهد تا داراییهای دیجیتال خود را قرض دهند یا وام بگیرند. این پلتفرم از پروتکلهای DeFi اتریوم الهام گرفته و به دلیل سرعت بالا و هزینههای کم فانتوم، یک تجربه وامدهی سریع و بهصرفه ارائه میدهد.
۴. Geist Finance
- نوع: پلتفرم وامدهی و استقراض
- توضیح: Geist Finance یک پلتفرم وامدهی و استقراض در فانتوم است که به کاربران اجازه میدهد داراییهای خود را در پروتکل استیک کنند و از طریق استیکینگ، پاداش دریافت کنند. این پروتکل بدون کارمزد حاکمیتی (governance fee) کار میکند و به صورت غیرمتمرکز اداره میشود.
۵. Reaper Farm
- نوع: پلتفرم ییلد فارمینگ (Yield Farming)
- توضیح: Reaper Farm یک پلتفرم ییلد فارمینگ است که به کاربران اجازه میدهد داراییهای خود را در استخرهای نقدینگی قرار داده و از طریق ییلد فارمینگ پاداش دریافت کنند. Reaper Farm بر روی بهرهوری و مدیریت خودکار سرمایه متمرکز است تا سود کاربران را به حداکثر برساند.
۶. Beethoven X
- نوع: بازارساز خودکار (AMM) و پلتفرم ییلد فارمینگ
- توضیح: Beethoven X یک پروتکل بازارساز خودکار (AMM) است که به کاربران اجازه میدهد در استخرهای مختلف نقدینگی سرمایهگذاری کنند و از ییلد فارمینگ بهرهمند شوند. این پلتفرم بر روی ترکیبهای منحصر به فردی از نقدینگی متمرکز است.
۷. Tarot
- نوع: پروتکل دیفای و مدیریت دارایی
- توضیح: Tarot یک پلتفرم مالی غیرمتمرکز است که به کاربران امکان میدهد داراییهای خود را مدیریت کنند، وام بگیرند و به تأمین نقدینگی کمک کنند. این پروتکل ابزارهایی برای تقویت بهرهوری داراییها و مدیریت ریسک فراهم کرده است.
۸. Tomb Finance
- نوع: استیبلکوین الگوریتمی
- توضیح: Tomb Finance یک پروژه استیبلکوین الگوریتمی است که به دنبال حفظ ارزش ۱:۱ با FTM (توکن اصلی شبکه فانتوم) است. این پروژه با استفاده از الگوریتمهای خاص و مکانیزمهای اقتصادی، قیمت خود را بهصورت پایدار حفظ میکند.
۹. Yearn Finance (در فانتوم)
- نوع: پلتفرم مدیریت دارایی
- توضیح: Yearn Finance یکی از پروژههای برتر در دنیای دیفای است که در فانتوم نیز فعال است. این پلتفرم به کاربران اجازه میدهد داراییهای خود را به صورت خودکار مدیریت کنند و از بازدهی بهینه بهرهمند شوند.
۱۰. LiquidDriver
- نوع: پروتکل نقدینگی
- توضیح: LiquidDriver یک پروتکل نقدینگی است که به کاربران امکان میدهد داراییهای خود را در استخرهای نقدینگی قرار دهند و پاداش بگیرند. این پروتکل به مشارکتکنندگان در تأمین نقدینگی و کسب سود از آنها تمرکز دارد.
۱۱. Multichain (AnySwap)
- نوع: پل میانزنجیرهای (Cross-chain Bridge)
- توضیح: Multichain یکی از پلهای میانزنجیرهای محبوب در شبکه فانتوم است که امکان انتقال داراییها بین فانتوم و سایر بلاکچینها مانند اتریوم و بایننس اسمارت چین را فراهم میکند. این پروتکل به کاربران اجازه میدهد تا به راحتی داراییهای خود را بین شبکهها منتقل کنند.
اکوسیستم فانتوم دارای مجموعهای از پروژههای پیشرو در حوزه دیفای، DEX، وامدهی و مدیریت دارایی است که هر کدام ویژگیها و امکانات منحصربهفردی ارائه میدهند. پروژههایی مانند SpookySwap، Geist Finance و Scream از جمله معروفترین پروژهها در این شبکه هستند که به دلیل سرعت بالا، کارمزدهای پایین و امکانات گسترده، به کاربران زیادی خدمات ارائه میدهند.
ارز دیجیتال یا توکن FTM چیست؟
توکن FTM ارز دیجیتال بومی شبکه فانتوم (Fantom) است. این توکن نقش محوری در شبکه فانتوم ایفا میکند و برای اهداف مختلفی از جمله پرداخت کارمزد تراکنشها، استیکینگ (Staking)، مشارکت در اجماع شبکه و حاکمیت (Governance) استفاده میشود. در ادامه به معرفی کامل توکن FTM و کاربردهای آن میپردازیم:
۱. نقش اصلی توکن FTM
- کارمزد تراکنشها: یکی از کاربردهای اصلی توکن FTM، پرداخت کارمزد تراکنشها در شبکه فانتوم است. کاربران برای ارسال و دریافت تراکنشها یا اجرای قراردادهای هوشمند در این شبکه باید مقداری توکن FTM به عنوان کارمزد پرداخت کنند.
- استیکینگ: توکن FTM برای مشارکت در فرآیند اجماع و امنیت شبکه استفاده میشود. کاربران میتوانند توکنهای خود را استیک کرده و در شبکه به عنوان یک نود اعتبارسنج (Validator) شرکت کنند. در ازای این کار، پاداشهایی به صورت توکن FTM به آنها تعلق میگیرد.
- حاکمیت (Governance): دارندگان توکن FTM میتوانند در تصمیمگیریهای مربوط به حاکمیت شبکه شرکت کنند. این شامل رأیگیری درباره پیشنهادات مربوط به بهبود پروتکلها، تغییرات در سیاستهای شبکه و سایر مسائل حاکمیتی است.
- حمایت از شبکه: توکن FTM به عنوان ابزاری برای حمایت از امنیت شبکه از طریق الگوریتم اجماع تحمل خطای بیزانسی ناهمزمان (aBFT) استفاده میشود. این الگوریتم تضمین میکند که شبکه میتواند به درستی و به صورت غیرمتمرکز عمل کند، حتی اگر بخشی از نودها رفتار مخرب داشته باشند.
۲. ویژگیهای کلیدی توکن FTM
- تأمین کل: حداکثر عرضه توکن FTM حدود ۳.۱۷۵ میلیارد توکن است. این توکنها به تدریج از طریق استیکینگ و مشارکت در شبکه به کاربران توزیع میشوند.
- چند زنجیرهای بودن: توکن FTM علاوه بر شبکه بومی فانتوم، در سایر بلاکچینها نیز موجود است. نسخههایی از توکن FTM روی شبکههای اتریوم و بایننس اسمارت چین (BSC) با استانداردهای ERC-20 و BEP-20 منتشر شده است. این ویژگی باعث میشود که توکن FTM قابل انتقال بین زنجیرههای مختلف باشد.
- پشتیبانی از استیکینگ: یکی از جذابترین ویژگیهای توکن FTM امکان استیکینگ آن است. کاربران میتوانند توکنهای FTM خود را در شبکه قفل کنند و به عنوان یک نود اعتبارسنج یا با مشارکت در یک نود موجود، از طریق استیکینگ پاداش بگیرند. این پاداشها به طور دورهای به کاربران پرداخت میشود.
۳. کاربردهای توکن FTM در اکوسیستم فانتوم
- DeFi (مالی غیرمتمرکز): توکن FTM به عنوان یکی از داراییهای اصلی در پروژههای دیفای شبکه فانتوم استفاده میشود. کاربران میتوانند از توکن FTM در پروتکلهای وامدهی مانند Scream و Geist Finance استفاده کرده و آن را به عنوان وثیقه قرار دهند یا از آن برای ییلد فارمینگ استفاده کنند.
- صرافیهای غیرمتمرکز: توکن FTM در DEXهای شبکه فانتوم مانند SpookySwap و SpiritSwap به عنوان یکی از ارزهای اصلی برای مبادله استفاده میشود. کاربران میتوانند FTM را با دیگر توکنها مبادله کرده و از امکانات ییلد فارمینگ این پلتفرمها استفاده کنند.
- NFT و Gaming: با گسترش اکوسیستم NFT و گیمینگ در شبکه فانتوم، توکن FTM نیز نقش مهمی در این حوزهها ایفا میکند. پروژههای NFT و بازیهای مبتنی بر بلاکچین فانتوم از این توکن به عنوان ارز داخلی استفاده میکنند.
۴. پلتفرمهای استیکینگ و حاکمیت
- فانتوم فاندیشن: بنیاد فانتوم پلتفرمی رسمی برای استیکینگ و حاکمیت توکنهای FTM فراهم کرده است. کاربران میتوانند از طریق کیف پولهای رسمی یا کیف پولهای پشتیبانیشده، توکنهای FTM خود را استیک کنند و در فرآیند حاکمیت شبکه شرکت کنند.
- استخرهای استیکینگ: علاوه بر استیکینگ مستقیم، کاربران میتوانند توکنهای خود را در استخرهای استیکینگ قرار دهند. این استخرها به کاربران اجازه میدهند که بدون نیاز به راهاندازی نود اعتبارسنج، در فرآیند اجماع شرکت کنند و پاداش بگیرند.
۵. مزایای استفاده از توکن FTM
- سرعت و کارایی بالا: شبکه فانتوم به دلیل استفاده از پروتکل Lachesis و ساختار گراف جهتدار غیرمدور (DAG)، یکی از سریعترین شبکههای بلاکچین است. توکن FTM به عنوان ارز اصلی این شبکه، تراکنشها را با کارمزدهای بسیار پایین و سرعت بالا پردازش میکند.
- کارمزدهای پایین: یکی از مزایای بزرگ استفاده از توکن FTM در مقایسه با سایر بلاکچینها، کارمزدهای بسیار پایین تراکنشها در شبکه فانتوم است. این موضوع فانتوم را به یک گزینه مناسب برای کاربرانی که به دنبال کارمزدهای پایینتر هستند تبدیل کرده است.
نتیجهگیری:
توکن FTM ارز دیجیتال بومی شبکه فانتوم است که به عنوان ابزار اصلی برای پردازش تراکنشها، استیکینگ، حاکمیت و مشارکت در اکوسیستم دیفای و سایر پروژهها استفاده میشود. این توکن به دلیل ویژگیهایی مانند سرعت بالا، کارمزدهای پایین و امکان استیکینگ، به یکی از محبوبترین توکنها در دنیای بلاکچین تبدیل شده است.